Μια επίκαιρη ανάλυση που έγραψα πριν από λίγο καιρό για το "Δρόμο της Αριστεράς"
Τα Μέσα εισέρχονται στη χειρότερη τους φάση από το 1987 όταν εξέπεμψε ο πρώτος μή κρατικός σταθμός, ο Αθήνα 984. Η ύφεση πλήττει όπως ένα γιγάντιο τσουνάμι μπορεί να απλωθεί σε μια πεδιάδα , οδηγώντας σε λουκέτα Μέσων, δεκάδες απολύσεις και την πλήρη αλλαγή των όσων γνωρίζαμε ως σήμερα για τη λειτουργία του κλάδου της πληροφόρησης και της επικοινωνίας.
Στον πυρήνα της αλλαγής είναι η μείωση της αξίας των Μέσων στην επίδραση τους στην κοινωνία, αλλά και στις ομάδες του κράτους που αποφασίζουν για τη διανομή των μεγάλων κονδυλίων προς τους επιχειρηματίες. Αφού το επόμενο διάστημα δεν θα υπάρχουν από το κράτος διαθέσιμα χρήματα προς τους εκδότες, αυτοί δεν έχουν λόγο να συντηρούν ένα τόσο μεγάλο αριθμό εργαζομένων στα Μέσα. Όσοι δεν είναι “παραδοσιακοί” σταδιακά αποχωρούν , κινούμενοι προς άλλες κατευθύνσεις (π.χ. ενέργεια) και εκείνοι που παραμένουν, χωρίς να ρισκάρουν τα κέρδη που έβγαλαν τα προηγούμενα χρόνια – θα προσπαθήσουν με μειώσεις αμοιβών και απολύσεις να επιβιώσουν. Ο νέος διαχωρισμός στα Μέσα είναι ανάμεσα στα on line media (ραδιόφωνο, Internet , τηλεόραση) και στα off media (εφημερίδες) τα οποία θα έχουν λιγότερες πιθανότητες επιβιώσης.
Τα αίτια της κρίσης
-Η διαπλοκή των συμφερόντων: Οι επιχειρηματίες δημιούργησαν ζημιογόνα ΜΜΕ με σκοπό να εξασφαλίζουν δουλειές από το ελληνικό δη
μόσιο, επηρεάζοντας την πολιτική εξουσία.
-Περιορισμός της κρατικής διαφήμισης: Τα προηγούμενα χρόνια η διαφήμιση του κράτους, λειτουργούσε ως ο προσωπικός μηχανισμός υποστήριξης υπουργών και κυβερνήσεων. Ελλειμματικά ΜΜΕ που δεν πλήρωναν εργαζόμενους και δεν απέδιδαν εισφορές, έκαναν πρωταθλητισμό στην κρατική διαφήμιση.
-Μείωση της διαφημιστικής δαπάνης: Η ύφεση που επιβάλει το Μνημόνιο , περιορίζει κατά πολύ τη διαφημιστική αγορά, με αποτέλεσμα η «πίτα» να έχει σημαντικά. Είναι παράδοξο: Τα ΜΜΕ υποστηρίζουν το Μνημόνιο που απειλεί έως και την ύπαρξή τους.
-Μείωση του τραπεζικού δανεισμού: Πολλοί από τους εκδότες δεν έβαζαν χρήματα στις επιχειρήσεις τους, και προτιμούσαν τη χρηματοδότηση από τις τράπεζες, η οποία μειώθηκε, λόγω του Μνημονίου, δραματικά.
**Το καθεστώς των επιστροφών: Οι διαφημιστικές εταιρείες με τα λεφτά των διαφημιζόμενων, κατάφεραν να δημιουργήσουν συνθήκες χρηματιστηρίου στην αγορά των Μέσων. Διεκδικούσαν και πετύχαιναν μεγάλες εκπτώσεις στις διαφημίσεις που «προωθούσαν» και εξασφάλιζαν- με τα λεφτά των άλλων- επιστροφές χρημάτων, σε ποσοστά μεγαλύτερα από αυτά που ορίζει ο νόμος. Αποτέλεσμα ήταν ο τζίρος των ΜΜΕ να είναι φουσκωμένος έως και κατά 20% και οι ενδιάμεσοι, να εξασφαλίζουν, επί προσωπικού, χρήματα, κάτω από το τραπέζι.
-Ο αριθμός των Μέσων: Τα Media στην Ελλάδα είναι πάρα πολλά, επειδή έπρεπε να εξυπηρετήσουν μικρά και μεσαία επιχειρηματικά συμφέροντα που συνδέονται με το κράτος , τις εταιρείες και τις ομάδες. Πολλά είναι ίδια εξαιτίας της έλλειψης φαντασίας και δημιουργικότητας από εκδότες & δημοσιογράφους.
-«Φαύλο» πεδίο δράσης. Ένα μέρος των δημοσιογράφων εξαρτάται από το κράτος ή από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Νέο φαινόμενο αποτελούν οι δημοσιογράφοι που εκπροσωπούν ανοιχτά τις τράπεζες. Οι (ιντερνετικοί, νέο φρούτο) εκβιασμοί αλλά και η πολλαπλή απασχόληση των δημοσιογράφων στο δημόσιο έχουν συμβάλει στην απαξίωση της εικόνας τους στα μάτια της κοινωνίας.
-Εξέλιξη της τεχνολογίας: Στην Ελλάδα η διάχυση της τεχνολογίας είναι ο καθοριστικός παράγοντας για το κλείσιμο των ΜΜΕ, σε αντίθεση με την Ευρώπη, οπού τα νέα μέσα (πχ ταμπλέτες) αλλάζουν τη δομή της βιομηχανίας.
Το μέλλον
-Μείωση του αριθμού των ΜΜΕ. Στόχος είναι η εξάλειψη των μικρών media, με διαφορετικούς τρόπους και η επιβίωση των 2+1 συγκροτημάτων Είτε με τη μείωση της κρατικής διαφήμισης, είτε με την κατάργηση της υποχρεωτικής δημοσίευσης ισολογισμών, που θα πλήξει οικονομικές , κομματικές και επαρχιακές εφημερίδες, επιχειρείται η συντριβή των «μικρών».
-Επιχειρείται η μείωση του αριθμού των εργαζομένων. Στόχος είναι η μείωση των αποδοχών σε όσους έχουν μισθωτή εργασία κατά 30% και η μείωση των πραγματικών θέσεων εργασίας κατά 50%.
-Αλλαγή των συνθηκών εργασίας. Πέρα από το σχέδιο της εργασίας με μια σύμβαση για έναν όμιλο, αυτό που επιχειρείται για το μέλλον είναι ο πλειστηριασμός για μία δουλειά. Με την κατάργηση των ΣΣΕ, όποιος θα προσφέρει φθηνότερα εργασία με το κομμάτι, θα έχει τη δυνατότητα αμοιβής.
-Ο έλεγχος της γνώμης: Παράλληλα με τις απολύσεις , διεξάγεται και μια επιχείρηση όλων των αντίθετων φωνών από τα παραδοσιακά Μέσα , που είναι σε θέση σήμερα να πληρώσουν τη μισθωτή εργασία. Στόχος η περιθωριοποίηση τους στο Internet – το οποίο στην Ελλάδα είναι ακόμη σε νηπιακό επίπεδο και δεν έχει έσοδα αμοιβές.
-Δημιουργία νέων μικρότερων συγκροτημάτων: Οι ιδιοκτήτες βλέπουν πως δεν μπορούν να συντηρήσουν τους «φουσκωμένους» ομίλους που οι ίδιοι δημιούργησαν . καθώς τα έσοδα ήδη συρρικνώνονται. Θα προσπαθήσουν να συγχωνεύσουν τους δικούς τους ομίλους, σε ένα νέους, με λιγότερο προσωπικό. Στη συνέχεια θα αναζητήσουν επενδυτές για τα νέα σχήματα που θα δημιουργήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου